Kościół pw. Błogosławionego Michała Sopoćki w Czarnym Borze

W Czarnym Borze, miejscowości oddalonej 17 km od stolicy Litwy – Wilna, znajduje się kościół pod wezwaniem błogosławionego Michała Sopoćki. To jedyna świątynia na Litwie i całym świecie, której patronem jest ten święty.

Ksiądz Michał Sopoćko jest związany ze znanymi osobistościami rejonu wileńskiego oraz błogosławionymi i świętymi kościoła katolickiego (św. Kazimierzem, św. Andrzejem Bobolą, św. Jozafatem Kuncewiczem, św. Rafałem Kalinowskim, bł. Jerzym Matulewiczem oraz św. Faustyną Kowalską), którzy zostawili ślady w tym mieście. Sopoćko był księdzem archidiecezji w Wilnie, profesorem ówczesnego uniwersytetu Stefana Batorego, kapelanem wojskowym, spowiednikiem siostry Marii Faustyny Kowalskiej, którą w 2000 roku kanonizowano (ogłoszono świętą), oraz niestrudzonym apostołem Miłosierdzia Bożego.

Kościół w Czarnym Borze czekał na poświęcenie aż 80 lat. Z inicjatywy sióstr Urszulanek, przed II wojną światową (w 1936 roku) rozpoczęto budowę kościoła, która nie została ukończona ze względu na napiętą sytuację na ówczesnej Litwie.  Gdy rozpoczęła się wojna, prace trzeba było wstrzymać, ale wkrótce w budynku urządzono dom dziecka, później szpital dziecięcy i poliklinikę. Kościół ciężko ucierpiał podczas pożaru w 1991 roku.

Po odzyskaniu niepodległości przez Litwę powrócono do pomysłu zakończenia budowy kościoła. Wierni Czarnego Boru i okolicznych miejscowości zebrali środki i nadali budowli prawdziwy kształt. Tak więc, po 80 latach od inicjatywy sióstr Urszulanek, w 2016 roku, ogłoszonym przez papieża Franciszka Rokiem Świętym Miłosierdzia, odbyło się uroczyste i symboliczne poświęcenie świątyni.

Na pytanie, dlaczego kościół pw. Błogosławionego Michała Sopoćki został postawiony właśnie w Czarnym Borze, odpowiedzieć nietrudno. Ksiądz Michał Sopoćko podczas II wojny światowej ukrywał się w tej wsi przez prześladowaniami niemieckiej nazistowskiej władzy okupacyjnej. To właśnie tutaj ksiądz archidiecezji wileńskiej znalazł schronienie i pomoc sióstr Urszulanek, rozwinął swoją działalność duszpasterską i opracował kilka prac naukowych na temat Miłosierdzia Bożego. Nawet dzisiaj starsi mieszkańcy Czarnego Boru pamiętają księdza Sopoćkę lub stolarza Wacława, mieszkającego w domku pod lasem, który pod pseudonimem Wacława Rodzewicza nie jednemu sąsiadowi wykonał kilka sprzętów gospodarstwa domowego.  W 2012 roku na ścianie domu o nazwie „Opatrzność” przy ulicy Ogrodowej odsłoniono tablicę pamiątkową, informującą o tym, że w tym domu ukrywał się ksiądz Sopoćko.

W tym samym 2012 roku w Wilnie otwarto dom opieki albo hospicjum, któremu nadano imię błogosławionego Michała Sopoćki. Swoje ostatnie tygodnie życia bezpłatnie spędzają w nim ciężko chorzy pacjenci.

Michał Sopoćko

Michał Sopoćko urodził się 1 listopada 1888 r. w szlacheckiej i religijnej rodzinie w miejscowości Nowosady (lub Juszewszczyzna), niedaleko Oszmiany w ówczesnym rejonie wileńskim (obecnie na Białorusi). Już w dzieciństwie w sercu młodego Michała zrodziła się myśl, aby zostać księdzem i poświęcić się służbie Bogu. Michał Sopoćko ukończył seminarium duchowne w Wilnie, następnie na Uniwersytecie Warszawskim studiował pedagogikę, uzyskał stopień magistra i doktora teologii.

Najważniejsze i najbardziej owocne lata swojego życia Sopoćko spędził w Wilnie. Tutaj odebrał wykształcenie, został wyświęcony na księdza i organizował towarzystwa młodzieży katolickiej w diecezji. Gdy uzyskał tytuł doktora habilitowanego, został ojcem duchowym seminarium duchownego w Wilnie oraz docentem fakultetu teologicznego na Uniwersytecie Stefana Batorego. W Wilnie doszło do jego brzemiennego w skutkach spotkania z siostrą Faustyną Kowalską.

Działalność duchowa Michała Sopoćki była różnorodna. Wyjątkowa znajomość z siostrą Faustyną i jej widzenia natchnęły księdza do oddania się popularyzacji wiedzy o Miłosierdziu Bożym i jego kultu – Sopoćko pragnął wprowadzić święto Miłosierdzia Bożego, jak również był jednym z założycieli Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego. Oprócz tego, to za jego inicjatywą namalowano znanegy dzisiaj w całym świecie katolickim obraz Jezusa Miłosiernego.

Podczas zawirowań wojennych, w latach 1942-1944, Michał Sopoćko ukrywał się w Czarnym Borze. Po wycofaniu się Niemców zamieszkał na plebanii kościoła św. Jana w Wilnie.  Wykładał w seminarium duchownym aż do jego zamknięcia w 1945 roku. Prowadził kursy wiary dla zakonnic i świeckich duchownych, a nawet próbował ewangelizować przybywających do Wilna Rosjan.  Gdy pojawiło się zagrożenie represji ze strony władzy sowieckiej, w lipcu 1947 roku wyjechał do Białegostoku.

Jego działalność naukowo-pedagogiczna jako duchownego była wyjątkowa. W 2008 roku ksiądz Michał Sopoćko został ogłoszony błogosławionym. Wtedy też wydano kilka z jego książek: „Droga Miłości i Miłosierdzia”, „Ufam Twemu Miłosierdziu”, „Myśli na Każdy Dzień” oraz „Jego Miłosierdzie Jest Wieczne: rozmyślania nad Miłosierdziem Bożym”.  W powyższych tekstach autor przedstawia swoje myśli, które pomagają współczesnemu człowiekowi odnaleźć drogę miłości i miłosierdzia.

Znajomość ze św. Faustyną Kowalską

Ksiądz Sopoćko spotkał siostrę Faustynę w 1933 roku. Wówczas był on spowiednikiem zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia. Siostra Faustyna, ufając wykształconemu ojcu duchowemu, wyznała mu o objawieniach Jezusa Miłosiernego i jego zaleceniach, z których najważniejsze to: wyznaczyć pierwszą niedzielę po Wielkanocy na święto Miłosierdzia, założyć nowe zgromadzenie zakonne oraz namalować obraz Jezusa Miłosiernego. Te zadania przekazane św. Faustynie z woli Najwyższego stały się celem życia błogosławionego księdza Sopoćki.  Pomógł on siostrze zakonnej zrozumieć sens objawień i sam stał się apostołem Miłosierdzia Bożego. Wspierał namalowanie obrazu Jezusa Miłosiernego i wydrukował pierwsze modlitwy do Miłosierdzia Bożego. Dążył do tego, aby władze kościelne ogłosiły święto Miłosierdzia Bożego i potwierdziły jego kult.

Ojciec Michał, wysłuchując długich spowiedzi siostry Faustyny, zalecił jej spisywanie swoich duchowych doświadczeń. Dzięki temu dzisiaj każda zainteresowana osoba może zagłębić się w lekturę objawień siostry Faustyny w jej „Dzienniczku”.